Kolejne Lilie Mojżesza Kisling. Często je malował i może dlatego cenię sobie wczesne prace tego malarza bo były malowane bez tego grzechu. Czy prace powielane z niedużymi modyfikacjami powinny być wyceniane aż tak wysoko? Jeśli tak to dlaczego?
Lot 402. Moïse Kisling 1891 – 1953. LYS, signed Kisling (lower left), oil on canvas, 55.5 by 38.5cm., 21 7/8 by 15 1/8 in. Painted circa 1930-35. To be included in the Volume IV et Additifs aux Tomes I, II, et III of the Catalogue Raisonné de l’Œuvre de Moïse Kisling currently being prepared by Marc Ottavi and formerly under the direction of the late Jean Kisling. Provenance: Private Collection, France (acquired circa 1950-60). Private Collection, France (by descent from the above. Sold: Sotheby’s Paris, 28th May 2009, lot 47). Purchased at the above sale by the present owner. Estimate 30,000 – 50,000 GBP. Sotheby’s. 02/05/20. Sold GBP 68,750 (bp)
Nie widziałem na aukcjach w Polsce ani jednego obrazu namalowanego przez Pereca Willenberga. Może dlatego, że na polskich terenach w okresie międzywojennym malował głównie freski w żydowskich synagogach. Brakuje matariału porównawczego bo większość synagog Nienmcy zniszczyki w czasie ostatniej wojny światowej a nie wiem ile jego innych prac malarskich przetrwało, chyba niewiele. Nie ma zatem rynku antykwarycznego na malarstwo tego malarza i stąd pojawił się tego rodzaju dziwoląg we Francji, gdy niezłą międzywojenną jego martwą naturę specjaliści paryscy wycenili na marne 50 euro. Transport tego obrazu, gdziekolwiek, będzie kosztował pewnie 200 euro. Warto poszperać po internecie by poznać jego życie, tragedię rodzinną w czasie wojny, tj. śmierć dwóch córek w Treblince, lecz i uratownie się stamtąd syna Samuela, któremu udało się uciec w w trakcie buntu więźniów w sierpniu 1943 roku. Warto jest odnotować obecność tego oleju Willenberga.
Lot 71. Perec Willenberg (1874-1947) – École Polonaise. Nature morte aux lilas. Huile sur panneau. Signée et datée en bas à droite 1923, 74.5 x 55 cm. Estimation: 50 – 60 €. Morand & Morand. 09/12/19. Sold 500 euro
Hmmm. Czy to nie jest martwa natura Kamockiego? Any opinions?
Lot 092340. POLISH OIL PAINTING ON WOOD PANEL, FLORAL STILL LIFE, 20TH C., H 5 1/4″, W 9″ :Illegible signature lower left; Polish label on verso; gilt frame, 10″ x 13″. Estimate $100 – $200. DuMouchelles. 09/22/19
Dobry malarz, dobra sztuka. Martwa natura sprzedana zostałą w Agrze Art w pażdzierniku 2018 za 28,000 złotych (ca $7,500). Brakowało w katalogu jednak informacji o proweniencji. Dlatego to uzupełnię, bo proweniencja jest bardzo ważna w przypadku dobrych prac a dom aukcyjny powinien o tym wiedzieć. Być może w przyszłości Agra-Art raz jeszcze dostanie tę pracę do licytacji.
Zatem do dzieła. A smart-ass (handlarz) zauważył tę pracę w Kanadzie w grudniu 2017 i nie bał się wyłożyć 4,000 dolarów kanadyjskich (plus opłaty). Praca doleciała do Polski. Co zatem się zmieniło między grudniem a październikiem? Zmieniła się rama i nie tylko. Starą ramę wyrzucono bo nie prezentowała się dobrze w oczach handlarza lub domu aukcyjnego. Uważam, że źle zrobiono. Ramę należało ewentalnie odświeżyć. Wyrzucono metalową tabliczkę z nazwiskiem malarza jaka była przyczepiona do listwy ramy. Szkoda, że tak postąpiono. Tabliczka była dobra, czytelna i można było ją zachować, nawet przerzucić na tę nową, gustownie dobraną ramę, lecz świecącą się jak psu klejnoty rodowe. Następny błąd: wyrzucono nalepkę galerii amerykańskiej (Dalzell Hatfield Galleries, Los Angeles) przyklejoną do ramy. Agra Art nie wspomina w katalogowym opisie pracy Eibischa o tej amerykańskiej galerii. To bardzo niedobrze, że tę nalepkę wyrzucono. Myślę, że tak zrobiono bo na tej galeryjnej nalepce była cena sprzedaży tej pracy wynosząca jedynie $800. Ktoś się zawstydził, że tak tanio, choć wtedy, gdy tę pracę sprzedawano w USA, dolar miał zupełnie inna wartość nabywczą. Zmieniono też tytuł pracy z „Autumn Still Life” na trywialną „Martwa natura”, dodając datę przypuszczalnego powstania, 1944. Wyrządzono pracy Eibischa sporą krzywdę. Być może to on sam zadecydował o sposobie oprawienia tej pracy, może sam ją tak nazwał.
W sumie dom aukcyjny Agra-Art winien wykazać się większą proaktywnością i zadawać pytania osobom wstawiającym prace na aukcje. Wiadomo, że Jesienną martwą naturę namalował kiedyś Eibisch lecz dalsze losy tej pracy były znane i o tym należało napisać. Ta właśnie informacja uległa w Polsce zagubieniu. Rama była tego świadectwem. Mam nadzieję, że wymiana ramy nie była inicjatywą Agry-Art choć jak pamiętam, zakład ramiarski jest o rzut kamieniem od dawnej siedziby tej firmy.
Lot 193. Eugeniusz Eibisch (Poland, 1896-1987). “Autumn Still Life“. Signed Eibisch Lower Left. Oil on canvas, Dalzell Hatfield Galleries, Los Angeles Label Verso, 44.5 X 52.3 cm. Estimate C$1,000-1.500. Kishaws Auctioneers. 12/14/17. Sold C$4,000
Stara rama (na lewo) i nowa rama (fot. z katalogu Agry-Art)Nalepka galeryjnaTabliczka
Taka sytuacja jaka była z BukietemAnemonów Józefa Czapskiego może doprowadzić niektórych kolekcjonerów do białej gorączki. Wydaje się, że ktoś miał duże szczęście, że wyśledził i kupił ten obraz w lutym za rozsądną cenę bo za 3,125 euro (with buyers premium). Jednak zamiast cieszyć się zakupem, spakował go i biegiem, z wywieszonym językiem, pobiegł do Agry-Art Warszawie by już w czerwcu sprzedać z porządnym zarobkiem. Agra-Art wystawiła ten obraz 16 czerwca 2019 z ceną wywoławczą 30,000 złotych (ca 7,000 euro) i sprzedała za 47,000 złotych (ca 11,000 euro). Mam nadzieję, że tacy handlarze nie zaglądają do mojego blogu. Jeśli jednak zglądają to chyba nie będą w przyszłości zadowoleni z tego co zastaną; chyba zmienię zasady i będę wyprzedzał aukcje na jakich będą licytowane dobre polskie prace. Dodam, że nie mam nic przeciwko kupieniu dobrej pracy malarskiej z zamiarem kiedyś jej sprzedania. Nie lubię jednak takiego traktowania sztuki jakby to był worek kartofli natychmiast przerzucany z wozu na wóz. Do tego sprowadza się kupowanie malarstwa przez handlarzy. Oni nawet nie starają się zachować drobnych pozorów kolekcjonowania, by choćby przez pół roku popatrzeć na taką pracę. Bywa jednak, że to polskie domy aukcyjne same licytują by bez pośrednika sprzedać taką pracę na swojej aukcji. Wiem to z własnego doświadczenia. Kiedyś licytowałem na aukcji i przegrałem lecz sprzedający dom aukcyjny przez pomyłkę przesłał mi rachunek do zapłacenia z nazwiskiem zwycięzcy, którym był znany polski dom aukcyjny.
Wszystko kręci się wokół portfela. Handlarze, do zobaczenia na jesiennych aukcjach! Potrzeba większej konkurencji. Wtedy może w Polsce ceny trochę spadną.
Lot 219. JOSEPH CZAPSKI (1896-1993). Bouquet d’anémones. Huile sur toile. Trace de signature en bas à gauche (lisible à la lampe de wood), 41 x 33,5 cm. Estimate 2,000-3,000 euro. Ostenat. 02/23/19. Sold 3,125 euro
Aby zakończyć historię sprzedaży prac Romana Kochanowskiego zostawiłem na deser jedną z nich, taką jakie niezwykle rzadko malował. Jest to martwa natura z kwiatami (margaretki) z aukcji w Dorotheum. Kochanowski bardzo rzadko malował martwe natury i w jego oeuvre znanych jest jedynie kilka takich kompozycji. Wszystkie są małych wymiarów oraz żadna nie jest datowana. Dla porównania, wszystkie pozostałe znane cztery przedstawiam poniżej. Były opublikowane kilka lat temu w albumie poświęconemu artyście z okazji jubileuszowej wystawy. Wydaje mi się, że Kochanowski mógłby odnieść spory sukces malując równolegle obok pejzaży różne tego rodzaju kompozycje. Teraz trochę żałuję, że przepuściłem tę aukcję.
Lot 298. Roman Kochanowski (Krakau 1857-1945 Freising). Margeriten, signiert (geritzt) R. Kochanowski, Öl auf Holz, 17 x 25 cm, gerahmt. Estimate 2,400-3,000 euro. Dorotheum. 06/19/18
Roman Kochanowski. Chryzantemy i cynie
Chryzantemy i cynie. Ok. 1890. Olej na płótnie. 27 x 52 cm. Własność prywatna.
Roman Kochanowski. Martwa natura z pigwami, 1896
Martwa natura z pigwami, 1896. Olej, karton na desce. 29 x 49 cm. Własność prywatna.
Roman Kochanowski. Cebule
Cebule, ok. 1895. Olej na desce. 20,2 x 31 cm. Własność prywatna.
Roman Kochanowski. Martwa natura z muszlą
Martwa natura z muszlą, ok. 1905. Olej na kartonie. 18,5 x 17,8 cm. Własność prywatna.
Najczęściej można spotkać na rynku martwe natury tego malarza. Nie są drogie. Za 1,000-2,000 euro można zywkle kupić niezłą wiązkę kwiatów w wazonie, czasami ryby na stole, a bywa też bardziej skomplikowana kompozycja. Popularność (średnia) Weinbauma w Polsce bierze się z racji jego narodowośći żydowskiej, miejsca urodzenia (Kamieniec Podolski) oraz umieszczenie jego twórczości w kręgu szkoły paryskiej, zwanej mądrze Ecole de Paris. Generalnie, przekladam nad marwte natury kompozycje figuralne. Jest tam więcej życia, myśli, opowiadań i dopowiadań. Tak też jest z Weinbaumem. Dodatkowo, nie afiszował się tak bardzo na płótnie, że był Żydem i dlatego jego kompozycje mogą trafiać do szerszego kręgu odbiorców.
Kompozycja na jaką zwróciłem uwagę w grudniu 2018 był duży olej, Akordeonista, wyceniony na 2,000-3,000 euro. Na tej samej aukcji były kwaty tego malarza z nieco niższą wyceną. W swojej naiwności złożyłem na piśmie ofertę na Akordeonistę, hojnie przebijając górną wycenę. Nie była dla mnie niespodzianką przegrana (zwykle przegrywam) ale wylicytowana cena, tj. 52,000 euro. Dla odmiany, jego martwą naturę kwiatową sprzedano na tej samej aukcji za 1,950 euro.
Poniżej kilka innych martwych natur kwiatowych sprzed kilku miesięcy. Moim zdaniem, wszystkie wyglądają miałko w porównaniu z Żebrakiem-akordenonistą. Do tej właśnie pracy należy porównywać przyszłe jego prace aukcyjne.
Lot 119. ABRAHAM WENBAUM (Kamenez-Podolski 1880 – Déporté à Sobibor en 1943). L’accordéoniste. Huile sur toile, 92 x 72,5 cm. Signé en bas à droite ‘A.Wenbaum’. Estimate 2,500-3,000 euro. Leclere. 12/10/18. Sold 52,000 euro
Abraham Weinbaum. Nature morte au bouquet
Lot 120. ABRAHAM WENBAUM (Kamenez-Podolski 1880 – Déporté à Sobibor en 1943). Nature morte au bouquet. Huile sur carton, 57,5 x 69 cm, Signé et dédicacé en bas à droite ‘En souvenir de A. Wenbaum’. Estimate 1,500-2,000 euro. Leclere. 12/10/18. Sold 1,950 euro
Abraham Weinbaum. Bouquet de fleurs, 1932
Lot 89. ABRAHAM WEINBAUM (Kamenez-Podolski 1880 – Déporté à Sobibor en 1943), Bouquet de fleurs. Réalisé en 1932. Huile sur toile, 61 x 46 cm. Signé et daté en bas à droite “A Wenbaum 1932”. Estimate 1 500 – 2 000 €. Lot 89. Leclere. 06/25/18. Sold 4,550 euro
Abraham Weinbaum. Bouquet de fleurs, 1931
Lot 34. Abraham WEINBAUM (1890 1943). Bouquet de fleurs, 1931. Gouache sur papier. Signée, située et datée en bas à droite, 55 x 43 cm. Estimate 300-500 euro. Druot. 05/21/19
Dwa z trzech obrazów Ludwika Klimka z katalogu francuskiego domu aukcyjnego Arles: martwa natura w wazonie oraz trzy pozujące gracje; dawno już nie pokazywałem jego prac. Ludwik Klimek i Włodzimierz Terlikowski to dwa nazwiska polskich artystów najczęściej pojawiających się na aukcjach zagranicznych. W obu przypadkach falsyfikatów jeszcze nie widzialem – zbyt duża jest podaż a ceny stosunkowo niskie.
Lot 140. KLIMEK Ludwig (1912 – 1992) – Les trois généreuses – Huile sur panneau – non signée – 65 x 50 cm. Estimate 800-1,000 euro. Arles Encheres. 07/20/19
Ludwik Klimek. Bouquet
Lot 139. KLIMEK Ludwig (1912 – 1992) – Bouquet – Huile sur toile – signée en bas à droite – 65 x 50 cm Estimate 900-1,000 euro. Arles Encheres. 07/20/19
Wracając do prac Włodzimierza Terlikowskiego sprzedawnanych w czerwcu pora przedstawić kompozycje kwiatowe. To też są ‘marwe natury’, tyle, że łatwiej je oddzielić i pokazać w ten sposób. Generalnie, jest duży wybór tego typu prac i sprzedają się dobrze choć rzadko ceny przekraczają 3,000 euro.
Lot 61. Vladimir de TERLIKOWSKI (1873 – 1951). Bouquet de fleur, 1922 ou 1929 (?). Huile sur toile, signée et datée dans la pâte, 54 x 65 cm. Estimate 1,000-1,500 euro. Thierry Desbenoit & Associes. 06/17/19. Sold 2,268 euro
Włodzimierz Terlikowski. Bouquet de Fleurs, 1940
Lot 173. Wladimir de TERLIKOWSKI (Poraj 1873 – Paris 1951). Bouquet de Fleurs/Bord de mer . Huile sur toile recto verso, 46 x 33 cm. Signé et daté en bas à gauche 1940 Terlikowski. Estimate 800-1,200 euro. Millon et Associes. 06/26/19. Sold 1,045 euro.
Włodzimierz Terlikowski. Bouquet de fleurs blanches, 1920
Lot 174. Wladimir de TERLIKOWSKI (Poraj 1873 – Paris 1951). Bouquet de fleurs blanches. Huile sur toile d’origine, 64 x 53 cm. Signé et daté en bas à droite Terlikowski 20. Estimate 1,500-2,000 euro. Millon et Associes. 06/26/19. Sold 1,955 euro.
Włodzimierz Terlikowski. Bouquet de roses sur fond bleu, 1922
Lot 177. Wladimir de TERLIKOWSKI (Poraj 1873 – Paris 1951). Bouquet de roses sur fond bleu. Huile sur toile d’origine, 50 x 73 cm. Signé et daté en bas à droite 1922 Terlikowski. Estimate 3,000-4,000 euro. Millon et Associes. 06/26/19. Not sold
Włodzimierz Terlikowski. Fleurs oranges, 1927
Lot 180. Wladimir de TERLIKOWSKI (Poraj 1873 – Paris 1951). Fleurs oranges. Huile sur toile d’origine, 40 x 26 cm. Signé et daté en bas centre W de Terlikowski 1927. Estimate 1,000-1,200 euro. Millon et Associes. 06/26/19. Sold 2,345 euro
Włodzimierz Terlikowski. Roses jaunes sur fond bleu, 1921
Lot 181. Wladimir de TERLIKOWSKI (Poraj 1873 – Paris 1951). Roses jaunes sur fond bleu. Huile sur toile d’origine, 53 x 64 cm. Signé et daté en bas à droite W de Terlikowski 1921. Estimate 1,500-2,000 euro. Millon et Associes. 06/26/19. Sold 2,865 euro
Włodzimierz Terlikowski. Roses rouges dans vase bleu, 1923
Lot 182. Wladimir de TERLIKOWSKI (Poraj 1873 – Paris 1951). Roses rouges dans vase bleu. Huile sur toile d’origine, 65 x 90 cm. Signé et daté en sgraffito en bas à gauche Terlikowski 1923. Estimate 2,500-3,500 euro. Millon et Associes. 06/26/19. Sold 3,255 euro.
Włodzimierz Terlikowski. Roses rouges
Lot 183. Wladimir de TERLIKOWSKI (Poraj 1873 – Paris 1951). Roses rouges. Huile sur toile d’origine, 64 x 92 cm. Signé et daté en bas à droite Terlikowski 19… . Estimate 2,500-3,500 euro. Millon et Associes. 06/26/19. Sold 4,035 euro.
Włodzimierz Terlikowski. Fleurs dans un vase
Lot 36. TERLIKOWSKI Vladimir (de) (1873-1951). Fleurs dans un vase. Paire de tableaux, 60 x 91,5 cm. Estimate 1,200-1,600 euro. Vassy & Jalenques. 06/11/19.
Praca powyżej i poniżej stanowiła jeden lot, sprzedano je razem.
Włodzimierz Terlikowski. Nature morte aux fruits et au potiron, 1919
Wspomniałem poprzednio, że w miesiącu czerwcu naliczyłem 28 prac Włodzimierza Terlikowskiego na aukcyjnych rynkach antykwarycznych. Jak je przedstawić? Zdecydowałem, że zamiast przypadkowości, przedstawię je tematycznie: a) martwe natury, b) kwiaty, c) pejzaże i d) portrety. Zobaczymy jak to wyjdzie.
Jako pierwsze z tej serii niech będą martwe natury. Było ich cztery w tym czasie. Osobiście z owych czeterch jako najlepsza widzę tę z owocami, melonem i figurką. Równie dobrą olejem jest praca homarem.
Lot 58. Vladimir de TERLIKOWSKI (1873 – 1951). Nature morte aux fruits et au potiron, 1919. Huile sur toile, signée et datée dans la pâte, 50 x 61 cm Légers éclats et manques. Estimate 1,000-1,500 euro. Thierry Desbenoit & Associes. 06/17/19. Sold 2,258 euro
Włodzimierz Terlikowski. La côte de bœuf
Lot 184. Wladimir de TERLIKOWSKI (Poraj 1873 – Paris 1951) . La côte de bœuf . Huile sur toile d’origine, 60 x 70 cm. Signé en bas à gauche W de Terlikowski et daté en bas à droite 1914. Nous remercions Monsieur W. Vance Brown II de nous avoir confirmé l’authenticité de cette œuvre. Estimate 1,000-1,200 euro. Millon et Associes. 06/26/19. Sold 1,565 euro
Włodzimierz Terlikowski. Le homard, 1922
Lot 185. Wladimir de TERLIKOWSKI (Poraj 1873 – Paris 1951). Le homard. Huile sur toile d’origine, 50 x 73 cm. Signé en bas à droite et daté en sgraffito Terlikowski 1922. Nous remercions Monsieur W. Vance Brown II de nous avoir confirmé l’authenticité de cette œuvre. Estimate 1,000-1,200 euro. Millon et Associes. 06/26/19. Sold 3,645 euro
Włodzimierz Terlikowski. Les oeufs au plat
Lot 186. Wladimir de TERLIKOWSKI (Poraj 1873 – Paris 1951). Les oeufs au plat. Huile sur toile d’origine, 60 x 73 cm. Signé en bas à droite et daté en bas à droite 1914. Estimate 1,000-1,200 euro. Millon et Associes. 06/26/19. Sold 1.56 euro
Polish Art Corner 