Lot 64. ZHUKOVSKY, STANISLAV (1875–1944). Lake at Night, signed twice and dated 1919, further numbered “33” and “22” on the reverse, also further signed, inscribed and titled on the stretcher. Oil on canvas, 69 by 77 cm. Authenticity of the work has been confirmed by the expert V. Petrov. Exhibited: Exhibition of the Society of Friends of Fine Arts, Poznań, Poland, No. 25 (label on the stretcher). Estimate: £12,000 – £18,000. MacDougalls. 06/10/21

Dwa oleje Stanisława Żukowskiego (lub jak Desa-Unicum nazywa go z rosyjska Stanisławem Julianowiczem Żukowskim, dodając ‘otczestwo’) na aukcji w MacDougalls w UK. Ten dom aukcyjny zawsze dostarcza mi dużo radości i tak jest tym razem. Każdy z obrazów posiada ciekawą historię sprzedaży a majstrowanie przy jedynym z nich przedstawiam jako przestrogę dla kupujących a właściwie te dwa obrazy mogą stanowić pewną przestrogę. Do rzeczy zatem.

Obraz przedstawiony powyżej, czyli Lake at Night, wygląda bardzo dobrze a w dodatku był wystawiony w okresie międzywojennym w poznańskim Towarzystwie Przyjaciół Sztuk Pięknych. Cena estymacyjna (£12,000 – £18,000, czyli ok. 62,000 – 94,000 PLN). Jest on podwójnie sygnowany co jest zaletą i wskazuję na okres pochodzenia sprzed emigracji malarza z sowietów do nowo powstałej Polski. Może zatem warto go kupić i spieniężyć w Polsce? Chyba nie, bo obraz przywędrował do UK właśnie z Polski. Został sprzedany w grudniu 2012 roku w Desie-Unicum za 45,000 PLN jako Noc nad jeziorem. Obraz ten znalazł się ponownie w Agrze w marcu 2018 roku z ceną wywoławczą 85,000 PLN (wyceną 90,000 – 110,000 PLN) i nie został sprzedany. Mamy zatem przykład na trend odwrotny: z Polski na zachód by zarobicć na płótnie. W tym przypadku chodzi oczywiście o klientów z Rosji bo Żukowski jest tam uważany za malarza tamtejszego. Co będzie jednak gdy obraz nie sprzeda się z MacDougalls? Wróci do Polski? Myślę, że może to być przykład na to, że nie w każdym przypadku da się już tak wiele wycisnąć z polskich klientów. Być może ten konkretny obraz jest na to przykładem, lub może jedynie świadczy, że Żukowski wyszedł mody i stracił u polskich klientów swoje mojo? Strzeżcie się handlarze: the sky IS NOT the limit! Ten przykład był łatwy.

Lot 63. ZHUKOVSKY, STANISLAV (1875–1944). Summer Landscape, signed. Oil on canvas, 81.5 by 110 cm. Authenticity of the work has been confirmed by the expert V. Petrov. Estimate: £19,000 – £25,000. McDougall’s. 06/10/21

Drugi obraz Stanisława Żukowskiego będący w katalogu Mac Dougalls (Summer Landscape) również przywędrował z Polski. By nie wchodzić zbytnio w szczegóły: był dwukrotnie w katalogu warszawskiego Rempexu, raz w 2013 roku z ceną wyjściową 130,000 PLN (ok 25,000 GBP) oraz w 2014 roku i chyba w obu przypadkach nie został sprzedany. Obecnie mamy w MacDougalls wycenę sprzed ośmiu lat. Wnioski proszę sobie samemu wysnuć – wg mnie moga być podobne do omawianego wyżej obrazu. Jest jednak jeden dodatkowy szczegół: obraz w MacDougalls został ‘ulepszony‘ w pewien szczegół, którego nie było na obrazie w Rempexie. Chodzi w tym przypadku o sygnaturę. Załączam sygnaturę jaka jest podana w Rempexie oraz sygnaturę na tym samym obrazie w MacDougalls. Mamy w tym przypadku zdecydowaną ingerencję ‘konserwatora’. Desperacja? Jak się przestrzeć przezd takimi konserwatorami? Można teraz rozwinąć kilka wątków.