2023

Krótkie podsumowanie 2022 roku. Mapa świata wejść wskazuje, że porównując do 2021 roku przybyło mi czytelników w kilku kolejnych państwach, głównie chyba afrykańskich. W obu Amerykach nadal trzy dawne Gujany nie toleruja mojego blogu, jak też Haiti. W Azji brakuje mi czytelników w Afganistanie, Iranie, Tadżykistanie i naturalnie w Korei Północnej. W kręgach Oceanii, PAC nie jest czytany w Papui i Nowej Gwinei. Na pozytywnie, w 163 państwach blog był już przeglądany a w ubiegłym roku było ich 136.

Dziękuję czytelnikom za listy oraz za współpracę. Wszystkie listy czytam a publikuje jedynie te które coś nowego wnoszą do wpisów – na większośc odpowiadam na łamach lub prywanie. Publikuję oczywiście listy krytyczne i polemiczne a cenzurę stosuję jedynie w przypadku spamu próbującego nieustannie wcisnąć się na blog. W 2022 roku zaniedbałem niestety inne działy prócz malarstwa i zastanawiam się czy tych nie usunąć bo czasu na aktualizowanie mam niewiele. Cieszy mnie obfitość polskich prac pojawiających sie na rynkach zagranicznych a te zwykle kończą w polskich domach aukcyjnych. Publikując prace z nadchodzących aukcji zachęcam tym samym czytelników do kupowania na rynkach zagranicznych bo jest tam taniej niż w Polsce. Nie jestem zwolennikiem sprowadzania wszystkiego do Polski i głośnego bębnienia choćby z tego powodu bo większość prac przetrwała obie wojny tylko dlatego, że były rozproszone po świecie – radość ze sprowadzania do Polski mają jedynie handlarze. Zachęcam do krytycznego patrzenia na pokazywane prace bo nie każdy kawałek zamalowanego płótna to arcydzieło i nie każdy z nich może być warty naszej ściany. Życzę wszystkim przyjemności ze spotkania z nieznanymi do tej pory pracami polskiego malarstwa oraz odwagi w zakupach.

Konstanty Makary Mańkowski (1861 – 1897)

Konstanty Makary Mańkowski. Young woman at her work

Dzięki listowi i uprzejmości czytelniczki prezentuję olej Konstantego Makarego Mańkowskiego z francuskiej aukcji odbytej miesiąc temu. Obraz przegapiłem. Artysta bardzo rzadki, wycena mierna a osiągnięta cena wysoka. Jak widać, wpływ mojego blogu na aukcje jest żaden. Warto dokłądnie przeglądać katalogi.

Lot 40. Makary Konstanty MANKOWSKI (1861-1897). Young woman at her work. Oil on parquet panel signed on the lower left and bearing on the reverse an old label of the Miroiterie GOURMAUD 15 Rue des Lices in Angers. 65 x 53 cm. Estimate 1,000 – 1,500 euro. Hotel des vendes Giradeau. 11/25/22. Sold 47,000 euro

Leszek Piasecki (1928 – 1990)

Leszek Piasecki. Parforcejagd

Lot No. 138-080214/0001. Leszek Piasecki (Lemberg 1928-1990). Parforcejagd, signiert Leszek Piasecki, Öl auf Leinwand, 70 x 120 cm, gerahmt. Opening 900 euro. Dorotheum. 01/10/23

Dwa oleje Leszka Piaseckiego na internetowych (wstydliwych) aukcjach w Dorotheum. W ten sposób firma upycha gorszej jakości prace lub te, które nie zostały sprzedane na głównych, reklamowanych aukcjach. Obraz z polowania par force jest pracą OK i widać, że artysta brał nauki u Kossaków. Natomiast odnośnie Trojki w zimie to zastanawiam się, czy aby na pewno wyszła spod pędzla Piaseckiego. Pal sześć niepoprawną na niej sygnaturę bo tak sztywną kompozycję mógł stworzyć Jan Maksymilian Kasprowicz jak też Mieczysław Krzyżak i pewnie kilku innych. Rzucałbym kostką by przypisać jej autorstwo. Podsumowując, oba oleje są sofa size, rzucają się od razu w oczy i zużyto na nie sporo farby.

Leszek Piasecki. Troika im Winter

Lot No. 194-026735/0002. Leszek Piasecki (Lemberg 1928-1990). Troika im Winter, signiert: Piasecki, Öl auf Leinwand, ca. 76 x 107 cm, gerahmt. Opening 350 euro. Dorotheum. 01/03/23

Roman Kochanowski (1857 – 1945)

Roman Kochanowski. Stürmischer Herbsttag

Po drobnej przerwie świątecznej wracam na łamy blogu. Prezentuję pierwszą pracę polskiego artysty zauważoną na aukcjach zagranicznych w 2023 roku. Dobre rozpoczęcie roku bo otwieram bardzo dobrym i dość typowym obrazem Romana Kochanowskiego, małego formatu. Obrazów średniego lub dużego formatu tego malarza praktycznie nie ma na rynku, większość jest w muzeach. Artysta już przed 1900 rokiem rozpoczął malować głównie na deseczkach, nawet na wieczkach swoich pustych pudełek cygar. Te jego prace w większości przechowały się znakomicie. Olej z aukcji na wszelkie atrybuty malarstwa Kochanowskiego, poczynając od ciekawego, pokrytego chmurami nieba, starej chaty wieśniaczej z nieporządkiem wokól niej, suszonej na sznurku płachty materiału a nawet żurawia służącego do czerpania wody. Jest też przygarbiona postać idącej wieśniaczki, czyli ‘signature’ element na większości jego prac. Jesień to chyba była ulubiona pora roku i ta mu pozwalała artyście na użycie szerokiej gamy brązów i zieleni. Niektórzy uważają, że prace zimowe są u Kochanowskiego najlepsze bo jest to ewolucyjne, późniejsze przejście w monochromatyzm. Moim zdaniem prace monochromatyczne są najciekawsze w jego twórczości, pomimo, że są to późniejsze, z lat 20-tych, tworzone już przez trochę zmęczonego lecz bardzo dojrzałego artystę. Dla kolekcjonerów, każda z jego prac jest inna i na kawałku ściany można zebrać kilkanaście jego obrazków i każda będzie inna. Dodam, że cena otwarcia wygląda mi na złudę, bo nie da się obecnie kupić pracy tego artysty za 1,300 euro. Być może sam stanę w szranki aukcji tej pracy.

Lot 7041. “Stürmischer Herbsttag“, kleinformatiges Gemälde, Öl auf Holztafel, ca. 16,5 x 25 cm, unten links signiert: R. Kochanowski = Roman Kazimierz Kochanowski ( Krakau 1856 – 1945 Freising) studierte an der Akademie in Krakau & Wien, er lernte auf einer Paris – Reise die Werke von z. B. Carot & die Schule von Barbizon kennen, die sein weiteres Schaffen beeinflusste. Er stellte seine Werke ab 1877 aus & wurde mehrfach ausgezeichnet, Arbeiten von ihm u.a. in Museen in Krakau, Posen & Warschau. Rückseitig mit geklebtem Papierzettel mit Künstlerinfo & Titel des Werkes, diverse handschriftliche Notizen & Nummern. Rahmen beigegeben, max. Außenmaß ca. 40 x 47 cm. Opening 1,300 euro. Neumanns Auktionen. 01/14/23. Sold 4,400 euro

Boże Narodzenie

Bronislawa Rychter Janowska

Niech czas Bożego Narodzenia będzie pełen ciepła, radości i wytchnienia od codziennego pędu. Zdrowych i pogodnych Świąt Bożego Narodzenia oraz wszelkiej pomyślności w Nowym Roku życzy

Polish Art Corner

Alexander Kucharski (1741 – 1819)

Alexander Kucharski. Portrait of a woman wearing a tricolor ribbon

Z opóźnieniem wprowadzam pozostałe prace polskich artystów z grudniowej aukcji paryskiego Ader. W przypadku tej pracy, przypisanej Aleksandrowi Kucharskiemu, wygląda, że ktoś dużo więcej wiedział od ostrożnych pracowników (ekspertów) domu aukcyjnego skoro tak zaiskrzyło na aukcji. Czasami stara notatka potrafi dodać wartości do pracy i sporo wyjaśni a czasami potrafi być mylna. Trudno licytować taki obraz bez przyjrzenia mu się osobiście oraz bez dodatkowych konsultacji.

Lot 2. Alexander KUCHARSKI (1741-1819) [attributed to]. Portrait of a woman wearing a tricolor ribbon. Oil on canvas. Unsigned. On the back, a label inscribed: “Portrait Countess Potocka attributed [to] Polish painter Kojarski 18th”. (Restorations). 54 x 47 cm. Estimate 5,000 – 7,000 euro. Ader. 12/19/22. Sold 12,500 euro

Aleksander Orłowski (1777 – 1832)

Aleksander Orłowski. Autoportrait, 1819

Autoportret Aleksandra Orłowskiego, sygnowany pełnym nazwiskiem, datowany.

Lot 1. Aleksander ORLOWSKI (1777-1832) Autoportrait [Autoportret], 1819 Aquarelle et gouache. Signée et datée en bas à droite. Annotée (en polonais) au dos. 17,4 x 12,5 cm. Estimate 3 ,000- 4,000 euro. Ader. 12/19/22. Sold 6,200 euro

Włodzimierz Terlikowski (1873 – 1951)

Włodzimierz Terlikowski. Nature morte à l’ombrelle japonais

Lot 14. Wladimir de TERLIKOWSKI (Poraj 1873 -1951 Paris). Nature morte à l’ombrelle japonaise et à l’éventail. Huile sur toile, signée et datée en haut à droite et en haut à gauche, dédicacée en bas à droite. 73 x 50 cm. Restaurations. Provenanc : ancienne collection de Mr. J.G., acquis auprès de l’artiste. Expositio : ‘Wladimir de Terlikowski’, Bibliothèque Polonaise, Paris, 2012, reproduit au catalogue sous le n°16. Estimate 4000 – 6000 EUR. Oger-Blanchet. 12/16/22. Not sold

Sądząc po ilości prac Włodzimierza Terlikowskiego pojawiających się na rynku jestem przekonany, że był bardzo sprawnym malarzem, tworzącym dość szybko, bacznym obserwatorem, potrafiącym przetworzyć krajobraz, pospolite rzeczy, nawet osoby, w obrazy budzące ciekawość i warte zatrzymania wzroku. Dlatego z upływem czasu patrzę na nie z coraz większym zainteresowaniem i nie przeszkadza mi, że aż sześć było w trzech ostatnich dniach na rynku. Zdziwienie budzi jedynie, że np. dwie martwe natury z japońskimi parasolkami nie zostały sprzedane wobec niskich wycen (Oger-Blanchet) a w Ader sprzedaże były dość umiarkowane. Ściąganie wszystkiego Polski ma obecnie tę wadę, że rynek się chyba już się tam chyba nasycił ‘Terlikowskimi’ a sprzedający we Francji oczekują teraz polskich cen. Można zatem spokojnie wybierać bez pośpiechu z osobistym poczuciem estetyki tak aby pasowało do kolekcji.


Włodzimierz Terlikowski. Nature morte au bouquet d’anémones et l’ombrelle japonaise, 1924

Lot 15. Wladimir de TERLIKOWSKI (Poraj 1873 -1951 Paris). Nature morte au bouquet d’anémones et l’ombrelle japonaise, 1924. Huiles sur toile, signée et datée en bas à droite. 61, x 46 cm. Provenance : ancienne collection de Mr. J.G., acquis auprès de l’artiste. Exposition: ‘Wladimir de Terlikowski’, Bibliothèque Polonaise, Paris, 2012, reproduit au catalogue sous le n°17. Estimate 4000 – 6000 EUR. Oger-Blanchet. 12/16/22. Not sold


Włodzimierz Terlikowski. Vue de Paris, 1915

Lot 28. Vladimir TERLIKOWSKI (1873-1951). Vue de Paris, 1915. Huile sur toile. Signée et datée en bas à droite. 65 x 81 cm. Estimate 3,000 – 5,000 euro. Ader. 12/19/22. Sold 3,200 euro


Włodzimierz Terlikowski. Vue du Val de Grâce, 1917

Lot 29. Vladimir TERLIKOWSKI (1873-1951). Vue du Val de Grâce, 1917. Huile sur toile. Signée en bas à gauche. Datée et située au dos. 73 x 54 cm. Estimate 3,000 – 5,000 euro. Ader. 12/19/22. Sold 2,800 euro.


Włodzimierz Terlikowski. Vase de fleurs, 1938

Lot 41. Vladimir TERLIKOWSKI (1873-1951). Vase de fleurs, 1938. Huile sur toile. Signée et datée en bas à droite. 55 x 38 cm. Estimate 2,000 – 3,000 euro. Ader. 12/19/22. Sold 1,900 euro


Włodzimierz Terlikowski. La Maison blanche, 1940

Lot 42. Vladimir TERLIKOWSKI (1873-1951). La Maison blanche, 1940. Huile sur toile. Signée et datée en bas à droite. Signée et datée en bas à gauche. Une huile représentant un paysage au dos. 65 x 92 cm. Estimate 3,000 – 4,000 euro. Ader. 12/19/22. Sold 2,800 euro

Jan Lebenstein (1930 – 1999)

Jan Lebenstein. Personage, 1959

Cieszy mnie, że prace Jana Lebensteina zaczynają nabierać wartości monetarnej. W przypdaku tej figury osiowej (na papierze milimetrowym) jej proweniencja na pewno grała dużą rolę. Niemniej, trudno o falsyfikat na rynku (wystepują jednak) a stosunkowo łatwo napotkać dobrą lecz drobną pracę tego artysty i mieć sporo satysfakcji z jej posiadania. Sotheby’s sprzedało kilka dni temu dwie wczesne figury osiowe Lebensteina w cenia $100,000 każda. Warto zatem szperać po aukcjach.

Lot 9311. Jan Lebenstein (Polish, 1930-1999), “Personage,” 1959, gouache on paper, unsigned, gallery label (Gallerie Chalette, New York, NY) affixed verso, sight: 22.75″h x 17″w, overall (with frame): 32″h x 26″w. Estimate $3,000 – 5,000. Clars Auction Gallery. 12/18/22. Sold $4,250

Roman Jarosz (1889 – 1932)

Roman Jarosz. Nature morte aux tulipes, 1929

Nie potrzeba wielkich piniędzy by kupić dobrą martwą naturę polskiego artysty we Francji. Nie znam jednak ceny sprzedaży.

Lot 1255. JAROSZ ROMAN (1889 – 1932). Huile sur toile : “Nature morte aux tulipes” – 55 x 46 signée et datée (19)29 || 20ème siècle. Huile sur toile franco-polonaise – signée Roman Jarosz et datée (19)29. Estimate 150 – 250 euro. DVC. 12/18/22