Katarzyna Kobro (1898 – 1951)

Katarzyna Kobro. Nu féminin (nr 7/8, Clementi)

Trochę powstało zamieszania z tym odlewem Katarzyny Kobro. Powstał w odlewni Clementi, prawdopodobnie w początkach lat 90-tych XX wieku a zatem za życia córki artystki lecz po śmierci Katarzyny Kobro. Dom aukcyjny Ader opisuje ten odlew jako ‘d’après’ czyli po angielski ‘after’ zmiejszając w ten sposób prawdziwość odlewu, choć podobno odlew wykonano z oryginalnego gipsu Kobro. Historia tej rzeźby jest opisana w katalogu polskiej firmy Rempex, gdzie jeden z odlewów, wykonany w firmie Clemeti, był lictowany z estymacją 290,000 złotych (chyba nie sprzedano):

Lot 406. Akt kobiecy stojący, 1948/1989, brąz patynowany, odlew z oryginalnego gipsu (wyk. Gilbert Clementi, Francja); 47 x 13 x 12,5 cm; sygn. odlewnika d.: CLEMENTI FONDEUR E.A. 1/2 Rzeźba gipsowa datowana na podstawie relacji córki, Niki Strzemińskiej na rok 1948. Od początku 1951 r. do końca lat 70. była w posiadaniu przyjaciółki artystki, Franciszki Jackiewicz. Następnie wielokrotnie zmieniała właścicieli. Nadal stanowi własność prywatną. Modelką Katarzyny Kobro była prawdopodobnie Zofia Wierzbowska. Rzeźba eksponowana była po raz pierwszy na pośmiertnej wystawie Katarzyny Kobro i Władysława Strzemińskiego, Łódź-Warszawa 1956/1957. W 1989 r. została utrwalona w brązie patynowanym w 12 odlewach. Cena wywoławcza 290,000 złotych.

Rzeźba opisana jest katalogu Rempexu trochę niedbale, bez wyjasnienia numeracji. Jak było w rzeczywistości podane jest w jednym z katalogów francuskiej firmy Artcurial: wykonano 12 egzemplarzy w firmie Clementi z czego 4 kopie mają numeracje ‘HC’ (dwie kopie z tej serii są w Muzeum w Łodzi), dwie kopie numerowane ‘EA’ (chyba sposród tych czterech kopii?) oraz 8 kopii numerowanych 1/8 do 8/8.

Cena estymacyjna w Ader jest zaskakująco niska. Tak niska, jakby ta rzeźba rzeczywiście mogła powstać z ‘nieprawego łoża’. Prawdopodobnie tak nie jest i jest to rzeźba prawdziwa wykonana na zlecenie polskich właścicieli gipsowego modelu. Warto zainteresować siętą rzeźbą, choć nie wierzę by komuś udało się ją kupić poniżej 15,000 euro. Gdyby ktoś mial głębokie watpliwości to należy porównać wymiary tej rzeźby z wymiarami innych odlewów. Odlew ze znanego odlewu a nie z oryginalnego gipsu byłby zdecydowanie większy.

Podjąłem się odszukać informacji o sprzedaży innych egzemlarzy tej rzeźby na rynkach zachodnich. Okazuje się, że rzeźba ta została również odlana we francuskiej firmie Valsuani w ilości 8 numerowanych egzemplarzy (nie wiem niestety kiedy), być może nawet stosunkowo niedawno. Na aukcjach pojawiły się nastepujace egzemplarze z odlewni Valsuani:

1) Subarna Subastas (Hiszpania), nr 6/8 sprzedany za 25,000 euro, 10//4/2018

2) Dame Morteau (Francja), brak numeru odlewu, nie sprzedany z estymacją 15,000 – 18,000 euro, 12/01/2018

3) Dame Morteau (Francja), nr 3/8, sprzedany za 18,000 euro, 04/13/2018

4) Leslie Hindman (USA), nr 2/8, sprzedany za $26,000, 05/07/2018

5) Louiza (Belgia), nieopisany w katalogu numer, estumacja 20,000 – 25,000 euro. Cena sprzedarzy nie została podana, 09/28/2013

Dodatkowo, Artcurial we Francji sprzedał egzemplarz tej rzeźby z numeracją ‘HC’ za 79,369 euro (11/03/2009) lecz z odlewni Clementi. Równiez Artcurial wystawił na aukcje (06/03/2010) egzemplarz 1/8 z Clementi z wyceną 35,000 – 50,000 euro lecz ten nie został sprzedany.

W sumie może krążyć po świecie około 16-20 sztuk tej rzeźby ale nie wiadomo ile będzie w przyszłości bo gipsowy wzór trzymany jest w polskich prywatnych rękach a te ręce może w przyszłości świerzbić łatwy zarobek, już bez świadomości córki artystki.

Lot106. D’après Katarzyna KOBRO (1898-1951). Nu féminin, d’après le modèle conçu en [1926. Épreuve en bronze à patine brune. Fonte d’édition post-mortem. Terrasse en bois non d’origine. Numérotée 7 / 8 et porte le cachet ” CLEMENTI Fondeur ” vers la base. Hauteur du bronze seul : 47 cm.Deux épreuves d’édition post-mortem sont conservées dans les collections du Musée d’Art de Lodz (Pologne). Estinate 3,000 – 4,000 euro. Ader. 02/26/20