Nieroztropnie jest kupować takie stereotypy historyczne, jak w tym przypadku Żyda-karczmarza z butelką wódki gotowego częstować lub raczej sprzedać kieliszek trunku. Dobry łyk jest znakomitym portrem ‘ładnego’ i chyba bogatego Żyda, w dostatnim stroju, z chytrością trzymającego w ręku już rozlaną do kieliszka wódkę i gotowego powtórzyć tę procedurę z butelki. Z historii wiemy oczywiście, że na terenach Polski były karczmy jakie prowadzili Żydzi i to prowadziło do mnóstwa problemów osób (ubóstwa zwykle chłopów) tam zamieszkałych. Takie przypadki były opisane w literaturze XIX i XX wieku i nie ulega wątpliwości, że tak było. Stereotypy Żyda-karczmarza i Żyda-lichwiarza miały swoje miejsce i w literaturze i w malarstwie. Dlaczego zatem uważam, że ten dobry portret Bieńkowskiego można spokojnie odpuścić? Jest 1) drogi 2) obraz nie jest wykończony – brak tła 3) trudno będzie się go w przyszłości pozbyć (sprzedać) na aukcji w Polsce 4) wątpię by polskie domy aukcyjne ryzykowały zajęciem się obecnie tak kontrowersyjnym (jednak prawdziwym) tematem. Kupiłbym natomiast dobrą, wykończoną, scenkę rodzajową z Żydem-karczmarzem (tak jak malował np. Jan Maszkowski), gdzie karczmarz ‘gra’ razem z innymi postaciami. Bienkowskiego znałem do tej pory jako zręcznego pejzażystę, zwłaszcza Tatr. Myślę, że był (mógł być) też dobrym portrecistą, choć żadnego z jego wykończonych portretów nie widziałem.

Lot 132. Kazimierz Bieńkowski (Warschau 1863-1918 Krakau). Ein guter Schluck, signiert, bezeichnet und datiert Kasim. Bienkowski Bpest 1899, Öl auf Leinwand, 48,5 x 32 cm, gerahmt (Rahmen beschädigt), hinter Glas. Estimate 2,000 – 2,400 euro. Dorotheum. 09/18/19. Sold 2,560 euro