Portret polskiego szlachcica

Johann Niedermann. Portrait of a Polish dignitary

Portret polskiego szlachcica pędzla Johanna Niedermanna (1759 – 1833), ucznia Grassiego. Niedermann przebywał w Rzeczpospolitej od około 1790 roku do końca Insurekcji Kościuszkowskiej. Portretowany szlachcic ma przypięte dwa polskie ordery: Order Świetego Stanisława oraz Order Orła Białego. Dom aukcyjny Osenat sugeruje podobieństwo malowanego do Jana Sobieskiego, choć jest to złe przypisanie. Order Św. Stanisawa wprowadził król Stanisław August Poniatowski w roku 1765, zaś odznaczenie Orła Białego August Mocny w 1705 roku. Listy osób jakie otrzymały oba medale są znane i tam należy szukać osoby portretowanej.

Jak zauważył jeden z czytelników, p. Kacper Krasicki, osobą na portrecie jest Jan Onufry Orłowski (1739 – 1811), Wielki Łowczy Koronny, konsyliarz konfederacji targowickiej z Woj. Podolskiego, pana Malejowiec i Jarmolinie, odznaczony Orderem Orła Białego w 1791 roku oraz Orderem Św. Stanisława w 1785 roku. Dwa portety Orłowskiego są przedstawione na stronach Fundacji Krasickich (http://fundacjakrasickich.pl/portrety/) i przedstawiam je poniżej. Na Twiterze, p. Kasper Krasicki sugeruje proweniencję obrazu “Zapewnie własność Delfiny Potockiej muzy Krasińskiego“. Dodatkowe informacje o portetowanym we współczesnym artykule: https://kuriergalicyjski.com/historia/portrety-miast/6677-orlowscy

Moje zastanawianie się nad osobą Ksawerego Branickiego było błędne lecz nie zmieniam wpisu. Warto jednak zauważć złudzające podobieństwo Ksawerego Branickiego na portrecie z MN w Warszawie (tym zniszczonym) portretem Jana Onufrego Orłowskiego na tle przyrody. Może jednak to jest ta sama osoba czyli Branicki z NMW to Orłowski lub Orłowski to Branicki?

Portret Jana Orufrego Orłowskiego. Źródło: Fundacja Krasickich
Portret Jana Orufrego Orłowskiego. Źródło: Fundacja Krasickich

Poniżej, moja błędna próba przypisania:

Być może osobą na portrecie jest targowiczan Franciszek Ksawery Branicki (1731 – 1819), którego bardzo zniszczony portret nieznanego autorstwa przechowywany jest w Muzeum Narodowym w Warszawie (poniżej). Podobieństwo istnieje, choć jestem bardzo ostrożny z tym swoim ad hoc przypisaniem. Na marginesie, dlaczego tak zniszczony portret nie został dotąd poddany konserwacji w MNW?

Niejako ‘odpryskowym’ wątkiem okazała się dyskusja nad portretem Ksawergo Branickiego(?) z Muzeum Narodowego w Warszawie. Aby zakończyć ten wątek podam, że w prywatnym liście, p. Kacper Krasicki stwierdził, że na zniszczonym portrecie przedstawiony jest Jan Onufry Orłowski a nie Branicki.

Portret Franciszka Ksawerego Branickiego (olej, płótno, 87 x 68 cm)

Lot 152. Johann NIEDERMANN (1759-1833). “Portrait of a Polish dignitary in civilian dress wearing the insignia of the Polish orders of St. Stanislaus and the White Eagle. “Oil on its original canvas, marked on the back “Niedermann Pinxit W 1793”. (restored, tightened). Gilded frame. 52 x 43 cm. A.B.E. Related work: Portrait of Karola WEGLINSKIE also painted in 1793 and kept at the National Museum in Warsaw. History: Our man wearing a green Kontusz and a white zupan, could have come from Volhynia. He wears a traditional Polish haircut. It could be a commemorative portrait of King John III Sobieski, who died a century earlier ( in 1696), which bears a strong resemblance to our subject. Biography: Johann Niedermann (1759-1833) was a German painter of portraits and history. From 1780 onwards, Niedermann studied in Graudenz, where he was influenced by the works of Daniel Chodowiecki. From 1790 to 1794, he was a student of Josef Mathias Grassi and an independent painter in Warsaw. After the defeat of the Kosciuszko insurrection (of which our subject is probably one of the members), Niedermann emigrated to Vienna in 1794, where he worked as a portrait painter and history painter. From 1816 to 1824, he exhibited his works at the Academy of Fine Arts in Vienna. Estimate 4,000 – 6,000 euro. Osenat. 12/08/19. Sold 4,000 euro (hammer)


Dodatkowy portret Jana Onufrego Orłowskiego nadesłany mi przez p. Kacpra Krasickiego.

Feliks Topolski (1907 – 1989)

Feliks Topolski. Figures in a London sitting room, 1951

Takie prace handlarzy nie interesują.

Lot 134. Feliks Topolski RA (Polish 1907-1989). Figures in a London sitting room; Hampstead dinner party Two, the former signed, dated ‘20.11.51’ and inscribed ‘To commemorate Hugh’s visit at 14 Hanover Terrace in London’; the later inscribed with names of figures and further inscribed to backing board The former pen and ink; the latter pen, ink and pencil 20 x 32.5cm; 12.9 x 18.1cm. Estimate 200 – 300 euro. Woolley & Wallis. 12/11/19