Do ściągnięcia Album obrazów Juliana Bończy Tomaszewskkiego autorstwa Henryka Piątkowskiego, wydany w 1912 roku: https://fbc.pionier.net.pl/details/nnVlVm6. Znakomity był to artysta, ilość znaczących jego obrazów na rynku jest znikoma.

Lot 80. JULIAN BONCZA – TOMASZEWSKI (1834-1920). Chien allongé. Huile sur toile, signée en bas à gauche. 22 x 33 cm. Craquelures. Estimate 600 – 800 euro. Lucien Paris. 12/18/23. Old 1,000 euro.

Bardzo dobry polski malarz, może nie jest zapomniany lecz jest nieobecny na rynku z tego względu, że malował mało i niczego nie replikował. Tworzył czasami wiele studiów do swoich obrazów i te od wielkiego święta pojawiają się na aukcjach. W tym przypadku, praca o nazwie Rêverie to być może nic innego jak szkic do ogromnego obrazu o nazwie Ondyny. Ciekaw jestem ilu spośród czytających wie kim były Ondyny, czy też pojedyńcza Ondyna. Obraz Ondyna był takich rozmiarów, że nie mieścił się na fotografii zamieszczonej na końcu tego wpisu, przedstawiającej Juliana Bończę-Tomaszewskiego na tle swojej pracowni. Jest jeszcze jedna możliwość, bardziej prawdopodobna, odnośnie obrazu Rêverie. Gotów jestem zgodzić się, że oryginalne wielkie płótno czyli Ondyny, zostało pocięte i to jest jeden z jego fragmentów (71 x 127 cm).

Obraz ten pojawił sie na aukcji Desy-Unicum w dniu 16 kwietnia 2024 roku (lot #24) z wyceną 20,000 – 30,000 PLN (ca 4,600 – 7,000 euro). Firma ta pracując w ogromnym pośpiechu nie uniknęła jednak kilku drobnych błędów: 1) Obraz jest sygnowany “JT Boncza” a nie “J. Bończa”. To jest drobiazg, lecz litery “J” and “T” są ze sobą związane w sposób taki, że daszek nad J jest rozciągniety i przechodzi w literę T. W ten właśnie sposób widzimy sygnaturę artysty na większości jego prac i tak należy ją odczytać. 2) Julian Boncza Tomaszewski nie sygnował swoich prac jako “Bończa”, tj. z polską literka ‘ń’ lecz ze zwykła liteą ‘n’, czyli “Boncza”. Ilustracja w albumie z 1912 roku (można sobie ściągnąć w całości : https://fbc.pionier.net.pl/details/nnVlVm6) przedstawia pełen obraz a ten z aukcji (Desa wspomina) jest jedynie dość drobnym fragmentem tej monumentalnej wymiarem pracy. Warto przyłożyć ten fragment do fotografii całego płótna by sobie wyobrazić wymiary ‘Odyn’. Boncza-Tomaszewski wykonywał wiele szkiców do swoich dużych wymiarami prac i te są pokazane w wyżej wymienionym albumie Henryka Piątkowskiego. Szkice te były przenoszone na płótna oczywiście ze zmianami. Zatem, skłaniam się, że praca z aukcji stanowi szkic do ‘Odyn’, zmieniając tym samym swoją wcześniejszą opinię. Ciekawe jest co stało się z oryginalnym płótnem. (04/02/24)

Lot 275. Julien BONCZA-TOMASZEWSKI (1834-1920). Rêverie. Huile sur toile signée en bas à gauche (quelques restaurations). 71 x 127 cm. Estimation: 1 500 € – 2 500 €. MARYLOU COMBALIER. 10/20/23. Sold 1,500 euro

Spora rzadkość na rynku aukcyjnym z tym historycznym obrazem Juliana Bończy-Tomaszewskiego. Artysta jest obecny w Polsce na aukcjach ale najlepsze jego obrazy znajdują sie nadal poza granicami kraju. Olej z aukcji w Tajan nawiązuje do szorstkiej relacji i rywalizacji Francji (króla Filipa Pięknego) z Watykanem (papież Bonifacy VIII) na przełomie XIII/XIV wieku. Sytuacja na obrazie jest trochę inna od omówionej przez dom aukcyjny Tajan. Ta scena to próba(?) spoliczkowania Bonifacego VIII przez Giacomo Colonnę, przedstawiciela włoskiego rodu przeciwnemu papieżowi. Scena ma rzeczywiście miejsce w mieście Anagni, niedaleko Rzymu, w której odpoczywał Bonifacy. Centralną postacią jest oczywiście Bonifacy VIII, osoba z podniesioną reką gotową do uderzenia papieża to Giacomo Colonna, zaś trzecim filarem kompozycji jest William Nogaret, doradca króla Francji.  Wiele fascynujących informacji i interpretacji na temat tego momentu można przeczytać w pracach historycznych. Julian Bończa-Tomaszewski to w dużej mierze artysta hołdujący historyzmowi lecz niestety nie związanemu z Polską. Stąd też małe i chyba niesłuszne zainteresowanie polskich kolekcjonerów jego twórczością. Biografię tego artysty opublikował w Polsce około 1912 roku Henryk Piątkowski.

Lot 85. Jules BONCZA TOMASZEWSKI (PETROGRAD, 1834 – NICE, 1920). THE ATTACK OF ANAGNI/ Original canvas. The Anagni attack, original canvas 63,50 x 81 cm – 25 x 31,9 in. At the turn of the 13th century, many issues of discord opposed Pope Boniface VIII, and the King of France Philippe IV le Bel. The bishop of Pamiers, Bernard de Saiss, contested the legitimacy of the king who had him arrested and locked up in a secular prison. The pope contested this decision and reaffirmed the primacy of the Holy See over the temporal sovereigns while the king advocated Gallicanism. In 1295, Philip IV set up a tax on the clergy without the agreement of the pope, which upset him. Faced with this, Boniface VIII threatened the king with excommunication in 1303. Guillaume de Nogaret, the king’s chancellor, was sent to notify the pope, who was then staying in the city of Anagni, that he had been summoned to a council with the aim of deposing him. For this, he was accompanied by the Colonna, who were opposed to the pope. An argument broke out as the Colonna’s used force to get the pope to renounce his office. Consputed and molested, Boniface VIII dies one month later. Estimate 1,500 – 2,000 euro. Tajan. 03/23/23. Sold 2,200 euro.

Lot 59. JULIEN BONCZA-TOMASZEWSKI (SAINT-PÉTERSBOURG 1834-1920 NICE)

Aria Marcella, flle d’Arrius Diomèdes

signé ‘T. BONCZA’ (vers le bas à gauche)

huile sur toile, non rentoilée

130 x 97,5 cm. (51¿ x 38¡ in.)

EXPOSITION: Paris, Salon de 1863, no. 210. Lille, Exposition des Beaux-Arts, 15 juillet-31 août 1866, no. 148.

Julien Boncza-Tomaszewski se forme pendant cinq ans à l’Académie de Saint-Pétersbourg sous la direction de Fyodor Bruni (1801-1875), dont les oeuvres religieuses et historicisantes auront une grande infuence sur la production de son élève. En 1860, Boncza part compléter sa formation à Rome, Florence puis Naples, Pompeï et Herculanum. De 1861 à 1877, il s’installe à Paris et expose régulièrement aux Salons, comme Arria Marcella en témoigne en 1863. Inspirée de la nouvelle de Théophile Gautier, soustitrée Souvenir de Pompeï publiée dans La Revue de Paris en 1852, l’oeuvre dont il est question ici, évoque la rencontre entre Octavien, jeune gentilhomme français, et ‘Arria Marcella dans une pose voluptueuse et sereine qui rappelait la femme couchée de Phidias sur le fronton du Parthénon.’ (T. Gautier, ‘Aria Marcella, Souvenir de Pompeï’, dans La Revue de Paris, mars 1852, p. 131).

BONCZA-TOMASZEWSKI, ARIA MARCELLA,

DAUGHTER OF ARRIUS DIOMÈDES, OIL ON

CANVAS, UNLINED, SIGNED

Estimate €12,000-18,000 $14,000-21,000 £11,000-16,000

Christies. 09/19/17 (170)

Jedna z najbardziej znaczących prac Juliana Bończy-Tomaszewskiego. Poszukuję ‘Iwana Groźnego’ tego malarza, znanego z b/c fotografii.

Lot 34. PROPERTY OF A PRIVATE TRUST, RANCHO PALOS VERDES, CALIFORNIA

Julian Boncza Tomaszewski (Polish, 1834-1920)

Peter the Great visiting Cardinal Richelieu’s tomb in the Sorbonne, 1717
signed ‘J. BONCZA./ J. Tomaszewski’ (in Latin and Cyrillic, lower right); inscribed in French and German with title and artist’s name on old exhibition labels (on the stretcher)
oil on canvas
33 1/2 x 52 1/2in (85 x 133.5cm)

Born in St. Petersburg in 1834, Julian Boncza Tomaszewski (Бонча-Томашевский Юлий Осипович) trained at the St. Petersburg Academy of Art with Feodor Antonov Bruni and was first mentioned in 1856 for medals received for paintings based on the New Testament. In 1860 he left for Italy to complete his training and from 1861 until 1877 he lived in Paris, participating at the yearly Salons.

Boncza Tomaszewski considered himself Polish and adopted early on a Latin signature. Nevertheless, he was patronized by the Russian Imperial family, and his painting ‘The Three Rulers of Russia’ was acquired by the Emperor Alexander III and was part of the Imperial collection in the Winter Palace.

The present work depicts a historical scene of 3 June 1717, when the Russian Emperor Peter I, later known as Peter the Great, visited the Sorbonne as part of his extended European voyage. Legend has it that upon seeing the monument to Richelieu, whom the Emperor greatly admired, Peter embraced the statue and lamented that he would give half of his empire to the Cardinal, to instruct him on how to rule the remaining half.
The painting has been mentioned as having been exhibited in St. Petersburg but no concrete information is available.

Estimate $8,000-12,000. Bonhams (NY). 11/02/16 (1616250b)